Bu il DİM tərəfindən keçirilmiş buraxılış imtahanlarında maksimal nəticənin (300 bal) qeydə alınmaması ilə bağlı müxtəlif fikirlər irəli sürülür. Bir çox ekspertlərin fikrincə, imtahan nəticələrinin ürəkaçan olmaması təhsilin keyfiyyətinin aşağı düşməsindən irəli gəlir.
Bəs, Milli Məclisin Elm və Təhsil Komitəsinin üzvləri bu barədə nə düşünürlər?
Məsələ ilə bağlı Modern.az-a danışan Milli Məclisin deputatı Etibar Əliyev bildirib ki, imtahanda abituriyentlərin yüksək nəticə əldə edə bilməməsi təhsilin səviyyəsinin aşağı olması mənasına gəlmir:
“Fikrimcə, maksimal bal sayılan 700 balı təhsilin keyfiyyət göstəricisi kimi qiymətləndirmək doğru olmaz. Cəmiyyətdə elə fikir yaranıb ki, 700 bal toplayan abituriyent yoxdursa, deməli təhsilin səviyyəsi aşağıdır. Məncə, əsas 600-dən yuxarı bal toplayan abituriyentlərin sayının enməməsi, 0-100 bal arası nəticə göstərən abituriyentlərin sayının artmamasıdır. Amma təəssüf ki, biz son illərdə 0-100, 0-200 bal toplayan abituriyentlərin artımını müşahidə edirik. Bu, funksional savadsızlıq deməkdir.
Düşünürəm ki, əsas faktor bunlardır. Ola bilər, abituriyent imtahan zamanı verilən suallardan bir, yaxud ikisini yanlış cavablandırdığına görə maksimal nəticə toplaya bilməsin. Amma bütün hallarda o abituriyentləri də həvəsdən salmaq olmaz. Əsas 600-700 bal arası nəticələrin müsbətə doğru irəliləməsidir. Digər tərəfdən hər il DİM sədri Məleykə Abbaszadə qəbul prosesindən sonra statistik təhlil aparır. Orada maraqlı məsələlərə toxunulur. Məsələn, hansı rayonlar üzrə əlaçı attestatı verilən abituriyentlərin bilikləri qəbul zamanı özünü doğrultmayıb? Hansı abituriyentə əlaçı attestatı verilib, amma o, imtahanda 0-200 bal arası nəticə göstərir. Bu çox ciddi məqamdır. Fikrimcə, bu məsələyə ciddi diqqət göstərmək lazımdır”.
Deputatın sözlərinə görə, abituriyentlərin 700 bal toplaya bilməməsinin səbəbi repetitor və məktəb müəllimlərinin şagirdlərə verdiyi biliklər arasında uyğunsuzluğun olmasıdır.
“Düşünürəm ki, repetitor və məktəb müəllimlərinin verdiyi biliklər arasındakı uyğunsuzluq şagirdlərin maksimal nəticə əldə etməsinə ciddi təsir göstərir. Uşaqlar ibtidai təhsil pilləsindən repetitor yanına gedirlər. Müəllimlər onların valideynlərini inandırmağa çalışır ki, uşaq zəifdir və dərsləri sinifdə lazımi səviyyədə başa düşə bilmir. Fikrimcə, bu yaxşı hal deyil. Uşağı ibtidai, orta təhsil pilləsindən repetitor yanına göndərmək onda yorğunluğa səbəb olur. Nəticədə onlar məktəblə repetitor arsında qalır. Amma mən bütün hallarda məktəb təhsilinin keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmalı olduğunu düşünürəm. Heç olmasa, valideynlər repetitorlara xərclədiyi vəsaiti uşaqlarının sağlamlığına, geyiminə və qidalanmasına xərcləyə bilsinlər”.
Deputat Ceyhun Məmmədov isə imtahan nəticələrinin zəif olmasının səbəbini təhsilin səviyyəsinin aşağı düşməsində gördüyünü vurğulayıb:
“Hesab edirəm ki, bu il abituriyentlərin 300 bal toplaya bilməməsi bilavasitə təhsilimizin səviyyəsinin getdikcə aşağı düşməsinin göstəricisidir. Bu tendensiya özünü açıq şəkildə göstərir. Təəssüflə qeyd etmək lazımdır ki, biz son dövrlərdə bu istiqamətdə hansısa ciddi keyfiyyət və məzmun artımını görmürük. Direktor təyinatları, müəllimlərin dünya görüşü, repetitorluq fəaliyyəti və dərslərin təşkili ilə bağlı bir çox məsələlər var ki, bunlar öz həllini gözləyir. Ancaq bunların həlli ilə bağlı hər hansısa ciddi addım atılmır. Fikrimcə, bu, bilavasitə bizim universitetlərdəki təhsilin səviyyəsindən asılıdır.
Ali təhsil müəssisələrində təhsilin səviyyəsi elə də ürəkaçan deyil. Bu gün müəllimlərin bilik səviyyəsi, dünya görüşü və tədris metodu ilə bağlı ali təhsil müəssisəslərində xeyli problemlər var. Bizim ali təhsil müəssisələrimiz Azərbaycan məktəbləri üçün keyfiyyətli, savadlı və yüksək intellektə malik müəllimlər təqdim edə bilmirlər. Problem var, ona görə də, biz təhsilin keyfiyyətini artırmaq üçün kompleks addımlar atılmalıyıq. Əslində bu, həmdə bizə ciddi mesajdır və proseslərdən ciddi nəticə çıxarmalıyıq. Hər bir dövlətin inkişafı, irəli getməsi onun bilavasitə təhsilindən asılıdır. Təhsillə bağlı məsələlərdə daha çox çalışmalı və səy göstərməliyik ki, təhsilimizin keyfiyyətini və məzmununu artıraq. Qarşımıza qoyduğumuz məqsədlərə nail ola bilək”.
Ceyhun Məmmədovun fikrincə, məktəblərdə təhsilin səviyyəsi qaldırılmalı və repetitorluq ləğv edilməlidir.
“Hesab edirəm ki, repetitorluğun ləğvi üçün təhsilin səviyyəsinin artırılması önəmlidir. Biz getdikcə insanları repetitorların yanından məktəbə qaytarmaq əvəzinə təəssüf ki, əksinə məktəbdən repetitor yanına gedənlərin sayının artdığını görürük. Qəbul imtahanlarında balları aşağı saldıqca, ali məktəbə qəbul olan şagirdlərin səviyyəsi aşağı düşür. Bu da bütövlükdə təhsil prosesində özünü açıq şəkildə göstərir. Ona görə də biz maksimum dərəcədə bu məsələlərin həlli üçün işlər görməliyik. Ciddi addımlar atılmadıqca, yüksək məzmundan və keyfiyyətdən danışa bilməyəcəyik”, - millət vəkili əlavə edib.
